Abstract
Het belang van praktijkgericht onderzoek is zowel voor het onderwijsveld, als voor de lerarenopleidingen sinds de eeuwwisseling sterk toegenomen. Over de term praktijkgericht onderzoek en de positionering ervan, bestaat echter veel onduidelijkheid. In dit hoofdstuk maken we onderscheid tussen praktijkgericht onderzoek, onderzoek gericht op het verbeteren van de brede onderwijspraktijk en praktijkonderzoek, (docent-)onderzoek gericht op de verbetering van het onderwijs op de eigen school of opleiding. Bij praktijkgericht onderzoek onderscheiden we vier stappen: vraagarticulatie, kennisproductie, kennistransfer en kennisgebruik. Bij praktijkonderzoek belichten we drie functies van onderzoek in de school, de feedbackfunctie, de dialoogfunctie en de ontwerpfunctie. Voor beide typen onderzoek benoemen we diverse condities die gerealiseerd moeten zijn, voordat er sprake kan zijn van daadwerkelijke impact in de onderwijspraktijk. Een van de voorwaarden is een onderzoekende houding van leraren. Voor de ontwikkeling van een onderzoekende houding van aankomende leraren is de voorbeeldrol van opleidingsdocenten cruciaal.
